Η βροχή είναι ουσιαστικά η πτώση υγρού νερού με τη μορφή σταγόνων από τα σύννεφα. Αλλά πώς δημιουργείται;
Όταν τα νερά των θαλασσών και των λιμνών εξατμίζονται λόγω θέρμανσης από τον ήλιο, δημιουργούνται υδρατμοί. Αυτοί, ανάλογα με τις καιρικές συνθήκες, μπορεί να αυξηθούν σχηματίζοντας σύννεφα ή να αποξηρανθούν όταν η ατμόσφαιρα είναι ζεστή.
Αν η θερμοκρασία είναι χαμηλή, οι υδρατμοί ψύχονται. Όταν φτάσουν το σημείο δρόσου (dew point), υγροποιούνται σχηματίζοντας σταγόνες νερού. Οι σταγόνες συγκρούονται με άλλες μέσα στο σύννεφο και με μικρά σωματίδια (aerosols ή cloud condensation nuclei), τα οποία βοηθούν στη δημιουργία μεγαλύτερων σταγόνων.
Όταν οι σταγόνες γίνουν αρκετά βαριές, πέφτουν λόγω της βαρύτητας με τη μορφή βροχής. Ο υετός χαρακτηρίζεται ως βροχή όταν οι σταγόνες έχουν διάμετρο μεγαλύτερη από 0,5 mm.
Νέφη που δίνουν βροχή
Σωρειτόμορφα νέφη:
- Σωρειτομελανίες (Cumulonimbus – Cb): καταιγιδοφόρα, δίνουν ραγδαίες βροχές και όμβρους (showers).
- Σωρείτες (Cumulus – Cu): περιοδική βροχή ή αν αναπτυχθούν σε towering cumulus (TCU), έντονη βροχή.
Στρωματόμορφα νέφη:
- Υψιστρώματα (Altostratus – As)
- Μελανοστρώματα (Nimbostratus – Ns): μεγάλης διάρκειας βροχή.
- Στρωματοσωρείτες (Stratocumulus – Sc): ελαφριά βροχή ή ψιχάλες (drizzle).
Τύποι Βροχής
1. Ορογραφική βροχή (Orographic rain)
Παρατηρείται σε βουνοπλαγιές με προσανατολισμό προς τις ακτές. Ο υγρός αέρας ανέρχεται, ψύχεται, σχηματίζονται σύννεφα και πέφτει βροχή στην προσήνεμη πλευρά. Στην υπήνεμη πλευρά, ο αέρας θερμαίνεται και γίνεται ξηρός. Στην Ελλάδα, παρατηρείται στη δυτική Πίνδο και Πελοπόννησο.
2. Μετωπική βροχή (Frontal rain)
Δημιουργείται όταν θερμές αέριες μάζες συναντούν ψυχρές. Ο θερμός αέρας ανέρχεται, ψύχεται, οι υδρατμοί υγροποιούνται και εμφανίζεται υετός. Είναι ο κύριος τύπος βροχόπτωσης στα μέσα γεωγραφικά πλάτη.
3. Βροχή κατακόρυφης μεταφοράς (Convective rain)
Συμβαίνει όταν το έδαφος υπερθερμαίνεται, όπως στις τροπικές περιοχές. Ο θερμός αέρας ανέρχεται γρήγορα (convection), δημιουργώντας σύννεφα cumulus ή cumulonimbus, με έντονους όμβρους και συχνά καταιγίδες με κεραυνούς.
Κατηγορίες Βροχόπτωσης
Η ένταση μετριέται με βροχόμετρα (rain gauge) και διακρίνεται σε:
- Ασθενής βροχή (slight RA): < 0,5 mm/h
- Μέτρια βροχή (moderate RA): 0,5–4 mm/h
- Έντονη βροχή (heavy +RA): > 4 mm/h
Όμβροι (showers):
- Ασθενείς όμβροι (slight SHRA): < 2 mm/h
- Μέτριοι όμβροι (moderate SHRA): 2–10 mm/h
- Έντονοι όμβροι (heavy SHRA): > 10 mm/h
